De Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen van Alfa houdt toezicht, monitort en adviseert de Raad van Bestuur ten aanzien van een grote diversiteit aan thema’s. De Raad van Commissarissen beschikt daartoe over de vereiste expertise, waarbij ieder lid van de Raad van Commissarissen vanzelfsprekend zijn of haar eigen specialisme en perspectief inbrengt. Het gaat daarbij over thema’s zoals besturing van een onderneming, financiën, risicobeheersing, regelgeving, compliance, IT, operationele zaken en HR, maar ook gesignaleerde kansen en de daarbij behorende commerciële aanpak komen aan de orde. Naast de toezichthoudende en adviserende rol treedt de Raad van Commissarissen op als werkgever voor de leden van de Raad van Bestuur. 

Bericht van de Raad van Commissarissen

2022 was een jaar met vele gezichten. Terwijl we uit de coronacrisis kwamen hoopten we ons te kunnen hervinden, maar viel Rusland Oekraïne binnen wat een kettingreactie aan ontwikkelingen met zich meebracht. Ondanks dit alles is Alfa goed weerbaar en wendbaar gebleken. 

In 2022 is goed gestart met de uitvoering van het vorig jaar ontworpen beleidsplan; grote stappen zijn gezet met de implementatie van nieuwe ICT-systemen en werkwijzen. Verder zijn alle clusters gestart met de zogenaamde clusterchallenge om de organisatie nog proactiever naar de klanten te maken. Onder de moeilijke arbeidsmarktomstandigheden is Alfa toch in staat gebleken om ook in aantallen FTE te groeien. Door deze investeringen in de organisatie is het operationele resultaat (resultaat exclusief boekwinst op panden en gratificaties) licht gedaald maar dit past binnen de verwachtingen en was beter dan begroot. 

Ten aanzien van huisvesting is Alfa in 2022 verder doorgegaan met haar verduurzamingsambitie van het onroerend goed. Daarnaast heeft de Covid-crisis een nieuw beeld op de rol en functie van de kantoren gegeven. In 2022 Is het kantoor in Klazienaveen opgegaan in het nieuwe kantoor in Emmen. Kantoor Bennekom is verhuisd naar een nieuwe zeer duurzame locatie in Ede. De vestigingen in het cluster Zwolle zijn per 1 januari 2023 gaan werken vanuit één nieuwe locatie in Zwolle. Het afstoten van de verschillende vestigingen heeft een bijzonder resultaat opgeleverd van 3,2 miljoen euro. 

2022 was ook het jaar van de boerenprotesten, iets wat Alfa als organisatie niet ontgaan is. Als organisatie opgericht door boeren, en waar ook nog veel medewerkers werken die naast hun dienstverband bij Alfa zelf of familiair verbonden zijn bij een agrarische onderneming, is de impact hiervan niet te onderschatten. Alfa is door het lidmaatschap van de VLB nauw betrokken bij de toekomstige ontwikkeling van de agrarische sector. Klanten worden door de speciaal opgezette teams steeds goed op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkelingen onder andere op het stikstofdossier. 

Door de turbulente marktomstandigheden heeft Alfa eind 2022 besloten om samen met een extern bureau op basis van een aantal scenario’s de strategie op de middellange en lange termijn te onderzoeken. Het gaat hierbij vooral om de toekomstige ontwikkelingen in zowel de agrarische als mkb-markt alsmede de gewenste schaalgrootte van de onderneming. Dit onderzoek verwachten we in de eerste helft van 2023 af te ronden. 

Samenstelling

Alfa streeft zowel in de Raad van Bestuur als in de Raad van Commissarissen naar een evenwichtige samenstelling van mannen en vrouwen. Bij het opvullen van toekomstige vacatures binnen de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen zal het principe van een evenwichtige samenstelling in de afwegingen steeds worden meegenomen. In 2022 zijn er geen mutaties geweest in de samenstelling van de Raad van Commissarissen. 

De Raad van Commissarissen van Alfa bestaat uit mr. Jaap Wielaart, mr. Peter Ruys, Ing. Sandra Berendsen AA, drs. Jeroen Kamphuis RA en drs. Angèle Loomans BSc. De Raad van Commissarissen vergadert doorgaans vijf keer per jaar met de Raad van Bestuur en plant daarnaast specifieke bijeenkomsten met bijvoorbeeld directievoorzitters, de Ondernemingsraad en de externe accountant van Alfa. De Raad van Commissarissen werkt met de volgende commissies: Audit& Risk commissie, HR commissie, Benoemings/remuneratiecommissie. 

Jaap Wielaart is de voorzitter van de Raad van Commissarissen en is zeer alert op kwaliteit van organisaties. Jaap: “Ik vind het verbeteren van kwaliteit heel belangrijk. Mijn ervaring ligt zowel in het private als in het (semi) publieke domein. Continu leren en ontwikkelen is mijn devies.” Jaap is naast voorzitter van de RvC van Alfa ook lid van de raad van toezicht van The Hague Security Delta en Voorzitter van de Raad van Bestuur van een grote zorginstelling. Een ervaren bestuursvoorzitter en commissaris/toezichthouder met veel ervaring, een groot (regionaal) netwerk en veel bedrijfsmatige kennis. 

Peter Ruys is directeur en oprichter van ZorgKiezer.nl, Hypotheek24.nl en DeGoedkoopsteNotaris.nl. Hij publiceert regelmatig over de gezondheidszorg en verzekeringen en wil daarmee het maatschappelijk debat stimuleren. Daarnaast is hij regelmatig spreker op congressen over innovatie in de financiële wereld en de zorg. Ook is hij een veel gevraagd deskundige over de zorg en aan zijn werk gerelateerde financiële onderwerpen bij diverse televisieprogramma en dagbladen. 

Jeroen Kamphuis is gespecialiseerd in kwaliteit en risk management en bouwde zijn expertise op tijdens zijn 30-jarige carrière bij EY. Hij bekleedde diverse bestuurlijke functies, waaronder partner van de Assurancepraktijk in Rotterdam, Den Haag en Naaldwijk. Sinds 1 oktober 2020 werkt Jeroen als zelfstandig adviseur, coach en toezichthouder. Jeroen Kamphuis: “Vanuit mijn commissarisrol maak ik graag de verdiepingsslag, waar het gaat om toezicht op – en klankborden met – het bestuur. Mijn bestuurlijke ervaring en kennis van wet- en regelgeving komen daarbij uiteraard goed van pas.” 

Angèle Loomans is organisatieadviseur, strategisch bestuurder en toezichthouder met ruim 25 jaar ervaring in een groot aantal (inter)nationale bedrijfstakken en is onder meer gastdocent HR en Verandermanagement aan Nyenrode University. Als dochter van een accountant heeft ze altijd affiniteit met accountancy gehad, maar aandacht voor de factor mens binnen verandertrajecten is dé rode draad binnen haar carrière. Angèle Loomans: “De accountancysector ligt de laatste jaren stevig onder het vergrootglas. Ik lever graag een bijdrage aan het versterken van een kwaliteitsgerichte cultuur, waarbij continu evalueren en leren vanzelfsprekend is. Vanuit mijn kennis en kunde adviseer ik bestuurders over de wijze waarop Alfa een aantrekkelijke werkgever is en blijft voor de professionals.” 

Sandra Berendsen trad op 1 januari 2017 toe tot de Raad van Commissarissen; een functie die feilloos aansluit op haar achtergrond, ervaring en belangstelling. In het dagelijkse leven is zij eigenaar van een melkveebedrijf. Daarnaast was Sandra tot en met 2022 lid van het bestuur bij FrieslandCampina en commissaris bij Koninkijke FrieslandCampina N.V. en tot april 2022 commissaris bij ForFarmers N.V. Op lokaal niveau draagt ze graag een steentje bij aan maatschappelijke activiteiten en ze volgt de ontwikkelingen op duurzaamheidsgebied nauwgezet. Sandra heeft achttien jaar gewerkt als accountant. Daardoor weet ze welke processen zich afspelen binnen accountantskantoren, maar ook voor welke uitdagingen kantoren staan, onder andere op het gebied van ICT, kwaliteit, compliance en personeel. Van die kennis en inzichten maak ze graag gebruik bij de invulling van haar RvC-functie. Ze gelooft erin dat Alfa het verschil kan maken met duurzaamheid en digitalisering.

Rol van de Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen heeft in haar toezichthoudende rol een terugkerend aantal thema’s waar gedurende het jaar aandacht aan wordt besteed. Daarbij wordt gewerkt met een jaarkalender die ervoor zorgt dat er geen onderwerpen onbesproken blijven. De agenda wordt naast de punten uit de jaarkalender aangevuld met actualiteiten vanuit de periodecijfers, marktontwikkelingen- en kansen en belangrijke programma’s en onderwerpen zoals Duurzaam Ondernemen, Digitalisering en Medewerkersbetrokkenheid.

Overzicht bijeenkomsten

In 2022 heeft de Raad van Commissarissen vijf keer regulier vergaderd en heeft daarnaast drie specifieke bijeenkomsten gehad. In het hiernavolgende overzicht staat een korte toelichting op een aantal bijeenkomsten en met welke partijen aanvullend is overlegd.  

Toelichting bijeenkomsten 

Een korte toelichting op de inhoud van enkele bijeenkomsten:  

• Op 21 april heeft de RvC m.b.v. een externe adviseur een zelfevaluatie gehouden wat heeft geleid tot aangescherpte en nieuwe afspraken over het functioneren van de RvC zelf en de individuele leden van de RvC.   

• De externe compliance officer van Alfa heeft met de ARC-commissie het compliance rapport besproken in de vergadering van de ARC-commissie op 18 mei. In de RvC vergadering van 30 juni heeft de RvC kennisgenomen van het verslag van deze bespreking.  

• De ARC-commissie en de HR-commissie zijn vorig jaar opgestart. Er zijn ook dit jaar meerdere vergaderingen geweest waarin onderwerpen werden besproken ter voorbereiding op de bespreking en/of besluitvorming hiervan in het RvC overleg.  

• Op 21 april is in de AvA de huis-accountant van Alfa, BDO, herbenoemd voor het boekjaar 2022. 

• Op 21 april is in de AvA de heer Teus van de Bospoort benoemd tot bestuurder van de STAK per 1 september 2022. Tegelijkertijd heeft de heer Klaas Dunnig afscheid genomen als bestuurder van de STAK.  

• Op 30 juni is er i.h.k.v. het jaarlijkse studie-element een bijeenkomst georganiseerd over de krapte op de arbeidsmarkt. Alfa heeft een taskforce arbeidsmarkt opgericht om deze problematiek aan te pakken. In deze bijeenkomst is gesproken met een externe organisatie die op dit gebied een succesvolle aanpak heeft ervaren.  

• Op 29 september heeft - zoals gebruikelijk - de RvC ook dit jaar weer gesproken met twee (nieuwe) directievoorzitters. 

• Een belangrijk onderwerp dit jaar was het door de RvC en RvB genomen besluit tot een strategische heroriëntatie van Alfa. Het doel is op zoek te gaan naar een aantal strategische scenario’s en tot concrete keuzes te komen. Er is op 10 november in een aparte sessie met een extern bureau hierover gediscussieerd en is er vervolgens een opdrachtformulering en een planning opgesteld. Ook is een kernteam opgericht bestaande uit RvB leden, directievoorzitters, stafhoofden en een extern bureau. Dit kernteam is al een paar keer bijeengekomen en heeft tot en met juni 2023 nog 6 sessies gepland. 

• Op 14 december heeft de RvC kennisgenomen van de intern opgestelde frauderisico analyse. Het frauderisico is onderdeel van de algehele risicoanalyse van Alfa. De in de analyse beschreven risico’s en getroffen maatregelen zullen terugkomen in het project dat het internal control framework van Alfa gestructureerd gaat beschrijven.   

Personele mutaties

Op 21 april is door de RvC de huidige voorzitter van de RvC, Jaap Wielaart, herbenoemd voor opnieuw twee jaar; de heer Wielaart beëindigt daarmee zijn periode bij de RvC van Alfa in 2024. In 2022 hebben er geen personele mutaties plaatsgevonden.  

Dankwoord

De Raad van Commissarissen is alle medewerkers veel dank verschuldigd voor de grote inzet die afgelopen jaar weer ten toon is gespreid. In de krappe arbeidsmarkt, waardoor er veel vacatures zijn, zijn omzet en winst desondanks gestegen. Verder was veel aandacht voor de kwaliteit van het werk, en werd gestuurd op een adequaat risicomanagement. Alfa is in de Nederlandse markt een volwaardige top 10 speler, die op diverse fronten (waaronder die van duurzaamheid) zich in positieve zin onderscheidt. De Raad van Bestuur, het senior management en alle medewerkers samen hebben deze positie afgelopen jaar verder verstevigd. Dit geeft de Raad van Commissarissen vertrouwen voor de naaste toekomst, die in voortdurende mate onderhevig zal zijn aan stevige uitdagingen. 

Wageningen, 20 april 2023

Namens de Raad van Commissarissen,

mr. J. Wielaart       

mr. P.H. Ruys

Ing. J.W. Berendsen AA      

drs. A.G.M. Loomans BSc

drs. J.F.M. Kamphuis RA